تعداد صفحات :96 صفحه

 فرمت فایل : ورد

---------------------

آسفالتين و چالش هاي موجود در اثر رسوب آن در مخازن

 

نفت سنگين ونفت بسيار سنگين وقير طبيعي به دسته اي از تركيبات هيدروكربني اطلاق مي شود كه داراي آسفالتين و

 

چگالي(درجه گراويتي پائين)وگرانروي بالامي باشد. عمده ذخاير نفت سنگين ونفت بسيار سنگين جهان دركشور ونزوئلا

 

و ذخائر قير طبيعي دركشور كانادا واقع شده است. مطابق مطالعات انجام گرفته مجموع ذخائر نفت سنگين وبسيار سنگين

 

ايران حدود85ميليارد بشكه برآورد شده است.پيش بيني مي شود كه توليد نفت از كليه ذخائر نفتي در جهان درسال

 

2020 به حداكثر مقدارخود مي رسد. باادامه توليد از ذخائر نفت سبك وكاهش تدريجي اين ذخائر درسطح جهان هم

 

چنين با توجه به حجم بسيار زياد ذخائر نفت سنگين وقير طبيعي در مقايسه با ذخائر نفت سبك توليد و بهره برداري

 

ازاين ذخائر به تدريج اهميت مي يابد. مطابق آمارهاي موجود مجموع ذخائرنفت سنگين وقير طبيعي درجهان معادل

 

4000-5000ميليارد بشكه برآورد مي شود. چنانچه فقط 20%از نفت اين ذخائر توليد شود ذخائر قابل توليد ازاين

 

مخازن در حدود 1000ميليارد بشكه خواهد بودكه برابر با ذخائر با قي مانده نفت متداول مي باشد. براساس برآوردهاي

 

مركز بين المللي هيدروكربن هاي سنگين توليد نفت سنگين در سطح جهان حدود 6 ميليون بشكه در روز در سال

 

2004 بوده كه درمقايسه با توليد روزانه 74ميليون بشكه نفت در روز حدود8% از كل توليد جهاني نفت را به خود

 

اختصاص داده وحدود1.2 ميليون بشكه از نفت سنگين درجهان با اعمال روش هاي ازدياد برداشت توليد شده است كه

 

اين مقدار20% از كل نفت سنگين توليد شده را شامل مي شود با وجود حجم زياد ذخائر نفت سنگين وقير طبيعي كه

 

دراصطلاح ذخائر نفت متداول ناميده مي شوند توليد از اين منابع انرژي به سادگي برداشت از ذخائر متداول نفت خام

 

نيست.وجود درصد بالايي از تركيبات آسفالتين ورزين در اين هيدروكربن ها باعث بروز مشكلاتي در مراحل استخراج و

انتقال و فرآوري نفت سنگين مي شود.

 

آسفالتين

 

واژه آسفالتين براي نخستين بار در سال 1837 توسط دانشمندي به نام به كار برده شد. او ماده به دست آمده از تقطير

 

برش باقي مانده نفت را كه در الكل نا محلول بود به دليل شباهت آن با قير آسفالتين ناميد مطابق دسته بندي انجام شده

 

توسط ماركوسن در سال 1945 تركيبات رزين وآسفالتين به دسته زير تقسيم مي شود :

(1)رزين طبيعي: برشي از نفت كه در محلول هاي قليايي واسيدي نا محلول ولي با روغن هاي نفتي وبرش هاي سبك

 

به راحتي امتزاج پذير است

 

(2)آسفالتين ها : برشي كه در بنزين واتر نفت نامحلول است وبر خلاف رزين ها در حضور مقدار اضافي اتر رسوب مي

 

كنند

 

(3)اسيد آسفالتوژني: برش نفتي قابل حل در محلول هاي قليايي وحلال هايي نظير بنزن مي باشد

 

در تعريف جديد آسفالتين به عنوان تركيبي شناخته مي شود كه در حلال پارافيني با نقطه جوش پائين نظير پنتان نرمال

 

نامحلول ودر بنزن محلول مي باشد واز منا بع هيدروكربني نظير نفت زغال سنگ يا نفت شيل به دست مي آيد

 

رابطه نزديكي ميان تركيبات آسفاتتين و رزين با هيدروكربن هاي چند حلقه اي با جرم مولكولي زياد وجود دارد در اثر گرم

 

كردن تركيبات آسفالتين تا دماي بالاتر 300-400 درجه سانتي گراد اين تركيبات تجزيه مي شوند و كربن و فرآورده

 

هاي فرار توليد مي نمايد.

 

 

شكل 1-1= نمونه اي از ساختار مولكولي آسفالتين در يكي از ميادين كانادا

 

شكل 2-1= ساختار مولكولي آسفالتين براي نفت مايا در مكزيك

شكل3-1= ساختار مولكولي آسفالتين براي نفت خام ونزوئلا در دماي510 سانتي گراد

 

 

 

تركيبات آسفالتيني داراي ساختار مولكولي مشخص وثابتي نيستند.ساختار مولكولي اين تركيبات مي تواند از يك مخزن به

 

مخزن ديگروحتي ازيك چاه به چاه ديگر در يك مخزن متفاوت باشد.لذا محققان بر پايه هاي روش هاي فيزيكي

 

وشيميايي سعي نموده اند تا ساختارهايي را براي تركيبات آسفالتين ارائه دهند نمونه اي از اين ساختارها نشان داده شده

 

است .هم چنين مقدار اين تركيبات در نمونه هاي مختلف نفت سنگين متفاوت است كه موجب چگالي وگرانروي بالا در

 

نفت سنگين مي شوند.